Sanat Dersi

Hammaddesi Hayvansal Lif Olan Geleneksel Sanatlar

Hayvansal lifleri (kimyasal yapılarına, elde ediliş şekillerine, lif uzunluğuna göre) özelliklerine göre gruplamak mümkündür.

1)Kimyasal Yapılarına Göre; Keratin yapısında olan lifler (koyun yünü, tiftik, deve yünü vb.); Fibroin yapısında olan lifler (ipek böceği ipeği).

2)Hayvandan elde ediliş şekillerine göre; Örtü lifleri (Koyun yünü, tiftik, deve yünü, tavşan yünü vb.); Salgı lifleri, ipek böceği ipeği.

3)Lif Uzunluğuna göre; Stapel Lifleri; koyun yünü, diğer hayvan yünleri, rejenere yünler (kazein), kimyasal lifler (protein lifleri); Filament Lifleri (ipek böceği ipeği, artıklar).

Yün

Tekstil alanında kullanılan, oldukça fazla kıvrımlı, ince bükülebilir, uzun olmaları nedeniyle hayvansal liflerin en önemlisidir.Sadece koyunun yünü, genel bir kavram olan yün kelimesiyle belirtilmektedir.Koyunun deri örtüsü olan yün, kırkım yoluyla elde edilmekte, eğrilip, bükülmek suretiyle iplik haline getirilmektedir.

Kazılar sonucu Bronz çağında yünün eğrilip, dokunduğu tespit edilmiştir.Yün lifleri önce keçeleştirilerek kullanılmış daha sonraları ip haline getirilerek dokuma olarak kullanılmıştır.Tekstil alanında ilk kez kullanılan bu liflerden daha çok halı, kilim, battaniye gibi kaba dokumaların üretilmesinde kullanılmaktadır.Diğer hayvanların lifleri hayvanın ismi ile (tavşan yünü, deve yünü, lama yünü, alpaka yünü vb.) birlikte anılmaktadır.Alpaka, lama, deve, kaşmir keçisi, Ankara keçisi, Ankara tavşanı gibi hayvanların liflerinden ise tekstil alanında yararlanılmaktadır.

Kıllar

Bunlar genellikle keçi, at, sığır, domuz gibi hayvanlardan elde edilen oldukça sert yapıda düz, kıvrımsız kalın liflerdir.Eğrilmeleri oldukça zor olan bu liflerden genellikle çok kaba dokumaların üretimi ile fırça yapımında kullanılmaktadır.Özellikle eski erkek giysilerinin süslenmesinde kaytan yapımında (at kılı - kılçar) görülmektedir.
Hammaddesi Hayvansal Olan Geleneksel Sanatlar